Sohbet

Âdâb-I Muâşeret
Yazar: Kalemdar


Kıymetli Kardeşlerim…

Az konuşmak hususunda Efendimiz (s.a.v.), nice hadis-i şerifler ifade buyurmuştur. Az konuşmak, gerektiği kadar konuşmak, mürid için büyük fayda sağlar.

Hikmet on şeydedir: Dokuzu sükut, biri de halktan uzlettir, denir. Demek ki onu da sükutta değilmiş. Halktan uzlet edince olduğun yerde ne söyleyeceksin. Bunun için kardeşlerim bizler de hikmeti elde etmeye bakalım.

İnsanların arasında dilin muhafazası bir insanın edepli mi yoksa edepsiz mi olduğunun delilidir.

Abdullah Mustafa Dedeoğullar isminde bir kardeşimiz vardı. Hacı Abdullah’ın asker arkadaşı olur, biz de tanışırız kendisiyle. İlim ehli bazı insanlar Sami Efendimiz (k.s.)’in çevresinde oturuyorlar. Dedeoğullar da var içlerinde. O ilim ehlinden zatlar masada oturuyorlar, edebe mugayir bazı hareketlerde bulunuyorlar. Efendimiz (k.s.)’e sual soruyorlar. Dedeoğulları biraz sonra tahammül edemedi içerden çıktı. “Allah Allah! Şu hocazade oturmayı bilmiyor, Efendi Hazretleri üzüldü.” dedi. Tabii bizler de üzüldük.

***

Kardeşim! Sofradaysan elini, boğazını muhafaza et. Yemek yerken sünnetten ayrılma. Peygamber Efendimiz (s.a.v.) yemek yediğinde kendi önünden yerdi, namaz kılanın namazda oturduğu gibi, dizlerini ve ayaklarını toparlayarak otururdu; fakat bir dizi diğerinden yüksekte olurdu ve buyuruyordu ki: "Ben bir kulum, kullar gibi yemek yiyorum ve onlar gibi oturuyorum." Bütün güzelliklerin kaynağı İslam.

Deniyor ki; bir mecliste isen karnın az da olsa aç kalsın. Az yiyerek riya da etme, karnın doyacak kadar da yeme. Yemekte riya aç eder, amelde riya hiç eder. Lokman küçük olsun. Kimsenin lokmasına da bakma. Kendi önünden ye. Ayrıca kardeşlerinle yemek yemeyi ihmal etme.

Efendimiz (s.a.v.): "Sizin en kötü olanınızı size bildireyim mi?"diye sordu. Ashap evet dediklerinde şöyle buyurdular: "Sizin en kötünüz; yalnız yemek yiyen, kölesini döven ve yardımını esirgeyendir." Sünnet bunlar. Lokmanı çok çiğne de yut. Temiz yemek ye.

Yemeğin adabını bilmeyen başka bir şeyi biliyorum diyemez. Onun için kardeşlerim! Sofrada bulunuyorsak boğazımızı, elimizi muhafaza edelim. Gittiğimiz her yerde bunlara riayet edelim. Zira efendilerin yanında olan kimse efendi olur. Bir evladın edebi yoksa, babasının o evladın yüzünden yüzü kara olur. Yani efendisine zararı dokunur.

***

Yedin, içtin; yedirdin içirdin. Ancak bunların tek şartı, yaptığın ihsanı unutman. Yaptığın Allah rızası içinse; ben falana şöyle iyilik ettim bilmedi, gözüne dursun deme. Ve o yaptığın iyiliği kırk sene geçtiğinde bir defa dönüp de o adama, “Sen muhtaç bir adamdın, ben sana iyiliklerde bulunmadım mı?” dediğinde kırk senelik yaptığın hayrın, hasenatın ona yaptığın iyilikler zayi olur geçer-gider. Çünkü onun için yapmışsın, Mevlâ için yapmamışsın. Bu hareket Mevlâ’nın rızasına muhalif geldiğinden ameli söndürür.

Efendimiz mübarek elleriyle bize, “Başkalarına yaptığınız ihsanı unutun gitsin.” diye yazdı.

Başkalarının size yaptığı kötülüğü de unutun gitsin. Unutamıyorum Efendim. Unutacaksın. Böyle zorla unutmayacaksın. Ham armut, ham karpuz, ham üzüm yenilmez, zikrullah ile olduracaksın onu. Oraya varınca onu unutacaksın. Başkalarına yaptığı kötülüğü unutmak da ancak olgunlukla olur.

Mevlâ bizlere âdâb-ı muaşerete uyma lezzetini lutfetsin. Ve’l-hamdü lillâhi Rabbi’l-Âlemîn.

sohbet icin tesekkurler. kelime secimi biraz zordu ama anladim yine saoL. digerleri okudumu bilmem ama belkide kelime secimine azcik dikkat etmelisin.

CereN

Anlamadiginiz kelimeleri soyleyin, tercume ederiz sen kafana takma ceren

O Güne Hazırlık
Yazar: ALEMDAR
Nisan 1, 2004



Huylarına dikkat eden, sabredip güzel ahlâka erişen, nefs ve ruhunu olgunlaştırarak seyr ü sülûkunu tamamlayan, kötü huylardan güzel ahlaka geçen, halkda Hakk’ı görenler Allah Teâlâ’nın huzuruna daha bu dünyada iken dâhil olurlar.

Vücûdunun her zerresini zikrettirenler ancak Azrail (a.s.)’i en güzel şekilde görürler ve canlarını rahat bir şekilde Hak Teâlâ’ya teslim eder. Zikr-i küll halini yaşayarak, bedenini, zikr ile hayata kavuşturmayan kişinin vücûdunda, zikretmeyen her bir noktada tarifi imkansız sıkıntılar meydana gelir. Yaşantısına riayet etmeyen, gelişigüzel hayat süren, hiçbir kayıt altında bulunmayan, mürşid-i kâmilin gönlünden Hak Teâlâ’nın nurunu içmeyen, bu büyük nimetten mahrum kalır.

“Şüphesiz ki, “Rabbimiz Allah’tır.” deyip, sonra (ihlas ile) dosdoğru olanların üzerine (ölüm anında, kabirde ve haşir meydanında): “Korkmayın, üzülmeyin ve va’d olunup durduğunuz Cennetle sevinin!” diye melekler iner. Biz dünya hayatında da, ahirette de sizin için dostlarınınız. Hem orada sizin için canlarınız ne çekiyorsa vardır. Yine orada sizin için ne isterseniz vardır.” “Bu Gafur (çok bağışlayan), Rahim (çok merhamet eden Allah Teâlâ) tarafından bir ağırlamadır.” (Fussılet, 41/30-32)

Allah (c.c.)’ın Rasûlü (s.a.v.), huylarımızın güzelleşmesi için, namus ve dilin korunmasına büyük ehemmiyet verir.

Veliler ve mürşid-i kâmiller dillerinin muhafazasına çok dikkat ederler. Çünkü diller, Hakk’ın kalemidir. Nebiler Nebisi Efendimiz (s.a.v.), “Melekler azı dişlerinin üzerinde otururlar. Dil onun kalemi, tükürük de mürekkebidir. Sen ise boş sözler konuşuyorsun. Kişi, Allah Teâlâ’dan, lüzumsuz sözler söylediği için haya eder.” buyurur.

Gerçekleri gören bahtiyar kullar, önlerine kağıt ve kalem koyarlar, ne konuşurlarsa onu yazarlardı. Akşam olduğunda da nefislerini hesaba çekerler, yaptıkları hatalardan dolayı tevbe ederlerdi.

Sıddîk-ı Âzam (r.a.), fuzûli söz konuşmamak için ağzına taş koyardı. Dedem Şeyh Mustafa Hulusi (rh.a.)’nin evlatlarından Hafız Osman Efendi, hanımına, “Beni çok konuşturma; melekler amel defterime sözlerimi kaydediyor.” der. Murakabenin anlamı da zaten; yeme, içme, oturup-kalkmamızda Rabbimizin bizi gördüğünü, her halimize şahit olduğunu unutmamaktır. “Şüphesiz Rabbin her zaman gözetlemededir.” (Fecr, 89/14)

Dakikada altmış defa tecelliye mazhar olan, her zaman Rabbimizin gözetiminde olan kalb hiç temizlenmez mi?

Sünnet, nişan, düğün ve bayram merasimleri için evlerimiz tertemiz edilir de; Allah Teâlâ’dan gelen nur, tecellî, varidat, füyûzât, manevi coşkunluk, ilim, hikmet, marifet ve Rabbimizi tanımanın mekanı olan gönül; hiç, nifak, küfür, şirk, isyan ve masivadan, Allah Teâlâ’nın dışındaki arzulardan temizlenmez mi? Nur ve tecellilere erilmez mi?

Belli gün ve aylarda maaşının yanında ikramiye alanlar, bu fazlalıktan dolayı ne kadar da sevinir. Halbuki bu geçici bir dünyalıktır. Bizler de; kullukta daim olanlar, gözyaşlarıyla taatlerini yerine getirenler, bağrı yanık âşıklar, seher vakti ve cuma gecelerinde, üç aylar ve kandil gecelerinde, Rabbimizin manevi ikramlarına kavuşan ehlullahın tarif edilmez zevkine erişmek için yarışa girelim. “Artık çalışanlar da bunun gibi (bir murad için) çalışsınlar. Böyle (bir nimete) konmak mı hayırlı, yoksa zakkum ağacı mı?” (Sâffât, 37/61-62)



“Temiz et gönül evini

Dost gelicek kondurmaya.”



der Yunus Emre.

Cenâb-ı Hak, “Ya Davut! Misafir olmam için kalbini temizle.” buyurur. Ameller; gönlün ihyasıyla, manen hayata kavuşma ile Hak Teâlâ’nın katına yükselir.

Bir merasim için, doğum, düğün, mezuniyet, ziyaret v.s. günler için şekerler, pastalar hazırlar; kurdelelerle, güller ve çiçeklerle süsler, götürürüz. Davetlere, giyinir-kuşanır da gideriz. Gömleğimizde bir leke olsa, utancımızdan yerlere geçeriz, rezil oluruz el-alem içinde. Ebedî saadetimiz için, Cennet ve Cemâl’e kavuşmak için, elest bezminde, ruhlar âleminde verdiğimiz sözün yerine gelmesi için; namaz, oruç, hac, zekat, iyiliği emir ve kötülükten kaçındırma; evrat ve ezkârımızı Hak Teâlâ’ya en güzel bir şekilde sunma görevlerimizi mükemmel mânâda îfâya çalışalım.

Enbiyanın, evliyanın ve bütün mahlukatın bir araya geldiği mahşer âleminde utanmamayı istiyorsak; Rabbimizin huzuruna; gönlümüzü, gözümüzü, bütün âzamızı isyandan koruyarak gidelim. Herkes için bir dert ve elemin olduğu o günde mahcup olmamak, af ve mağfiretimiz için, bir defa elimize geçen bu dünya fırsatını iyi değerlendirelim.

“Onlar, gerçekten kendilerini, (dehşeti pek) büyük bir gün için yeniden diriltilecek kimseler olduklarını sanmıyor(lar) mı?” (Mutaffifîn, 83/4-5)

“O gün onlardan her bir kişinin, kendine yetecek bir işi vardır!” (Abese, 80/37)

O müthiş günde rezil olmamayı istiyorsak azığımızı alalım.

Yapayalnız kalacağımız o mekanda, başkalarından gelecek; mevlid, hatim ve fatihalara umudumuzu bağlamayalım. Feneri önden gönderelim. Kısmetimiz her zaman gelsin.

Öldükten sonra, hayır ve şerrin kayda geçtiği, defterlerin kapandığı günde, amel defterlerimizin kapanmamasını istiyorsak, şahsına ve çevresine faydalı evlatlar, ilminden ve irfanından istifade edilen kimseler olalım; hayrı devam eden iyiliklerimiz olsun, herkesin faydalanacağı mescid, mektep, yollar, köprüler, vakıflar kuralım.

“Dünya ve onun içinde olan şeyler değersizdir. Sadece Allah Teâlâyı zikretmek ve O’na yaklaştıran şeyler, ilim öğreten ve öğrenmek isteyen öğrenci bundan müstesnadır.”